Fałszywe cytaty – te znane osoby nigdy tego nie powiedziały

Internet pełny jest cytatów wielkich postaci. Głębokie sentencje zachęcające do głębszego przemyślenia własnych działań, są umieszczane w podpisach na forach, udostępniane w mediach społecznościowych i używane w dyskusjach. W czasach kopiuj-wklej i wszędobylskich fake newsów mało kto decyduje się na weryfikowanie ich prawdziwości. Zróbmy więc to razem – zapraszamy na zapoznanie się z listą 10 cytatów znanych postaci, które… wcale ich nie wypowiedziały.

1. „Najpierw cię ignorują, potem śmieją się z ciebie, potem walczą z tobą, a potem wygrywasz.” – Mahatma Gandhi

To słynne zdanie przypisywane jest Mahatmie Gandhiemu, problem w tym, że sam Gandhi nigdy tego nie powiedział. Osobą, której zawdzięczamy ten motywacyjny cytat, jest Nicholas Klein adwokat związku zawodowego (Labor Union), który w 1918 roku w swoim przemówieniu do pracowników odzieżowych z Amalgamated Clothing Workers of America wypowiedział następujące słowa:

„I moi przyjaciele, w tej historii macie historię tego całego ruchu. Najpierw cię ignorują. Następnie wyśmiewają cię. A potem atakują cię i chcą cię spalić. A potem budują dla ciebie pomniki. I to właśnie stanie się z Amalgamated Clothing Workers of America”.

 Szkoda, że praktycznie nikt nie wie, że Nicholas Klein w ogóle istniał.

2. „Bądź zmianą, którą chcesz zobaczyć na świecie.” – Mahatma Gandhi

Kolejna piękna sentencja przypisywana Gandhiemu, której znów nigdy nie powiedział. Tym razem jednak historia jest jednak bliższa prawdy, bo źródła twierdzą, że prawdopodobnie powiedział jego wnuk Arun.

3. „Oko za oko sprawi, że cały świat stanie się ślepy.” – Mahatma Gandhi

I znów zdanie przypisane Gandhiemu, brak jednak jakichkolwiek dowodów, że kiedykolwiek wypowiedział lub napisał te słowa. Pierwsza odnotowana wzmianka o tych słowach padła w roku 1914, gdy kanadyjski parlamentarzysta George Perry Graham przeciwstawiał się karze śmierci.

Zastanawiające jest to, czy ludzie wiedząc, że te słynne słowa należą do kanadyjskiego dziennikarza i polityka z Ontario z początku XX wieku również tak chętnie by je cytowali?

4. „Na świecie jest wystarczająco dużo bogactwa, aby zaspokoić potrzeby wszystkich.” – Mahatma Gandhi

Niespodzianka! Również nie Gandhi. Źródeł tych słów należy szukać nie w Indiach, a w USA, dokładniej w Pensylwanii. Do historii przeszły słowa, które w rzeczywistości wypowiedział protestancki ewangelista, Franklin Nathaniel Daniel Buchman znany szerzej jako po prostu Frank Buchman. Cytat ten zmieniał się przez lata i czasem można go było spotkać także w formie:

„Świat ma wystarczająco dużo na potrzeby wszystkich,
ale za mało na chciwość wszystkich”

Zobacz również: Legendarne cytaty znanych kobiet, które nigdy nie padły – fałszywe cytaty

5. „Naszym największym strachem nie jest to, że jesteśmy niewystarczający, ale tego, że jesteśmy potężni ponad miarę.” – Nelson Mandela

Cytat powszechnie uznawany za część przemówienia Nelsona Mandeli, który tak naprawdę nigdy go nie wypowiedział. Prawdziwą autorką tej sentencji jest działaczka charytatywna i autorka książek Marianne Williamson, która w swojej pierwszej książce „Powrót do Miłości” wydanej w 1992 roku umieściła dokładnie to zdanie. Książka, dzięki poleceniu w The Oprah Winfrey Show i znalazła się na nawet na pierwszym miejscu listy bestsellerów wg gazety New York Times.

6. „Za dwadzieścia lat będziesz bardziej rozczarowany rzeczami, których nie zrobiłeś, niż tymi, które zrobiłeś.” – Mark Twain

W żadnym źródle nie ma potwierdzenia, że Twain kiedykolwiek i komukolwiek powiedział coś takiego.

7. „Lepiej jest trzymać gębę na kłódkę i wyglądać głupio, niż otwierać ją i usuwać wszelkie wątpliwości.” – Mark Twain

Ponownie – nie Mark Twain. Ten cytat jest nawet przytoczony jako przykład w opracowaniu New York Times o tytule „That Wasn’t Mark Twain” z 2017 roku.

Zobacz też: Czym jest inteligencja emocjonalna?

8. „Istnieją trzy rodzaje kłamstw: kłamstwa, wielkie kłamstwa i statystyka.” – Mark Twain

Sytuacja ciekawa i lekko skomplikowana – cytat przypisywany Markowi Twainowi, jednak on sam w swojej autobiografii zaprzeczył, że jest autorem tego powiedzenia. Jako twórcę wskazał wtedy Benjamina Disraeli’ego – brytyjskiego premiera z XIX wieku. Problem w tym, że nie znaleziono żadnej wersji tego cytatu w żadnym z opublikowanych dzieł lub listów Disraeli’ego. Pierwsze udokumentowane użycie tego wyrażenia, zlokalizowano w gazecie Manchester Guardian z 29 czerwca 1892 r w wypowiedzi hrabiego Arthura Jamesa Balfoura. Faktem jest jednak, że to dzięki Twainowi powiedzenie stało się popularne w Stanach Zjednoczonych.

9. „640 KB pamięci operacyjnej powinno każdemu wystarczyć.” – Bill Gates

To słynne zdanie rzekomo zostało wypowiedziane przez Billa Gates’a na targach komputerowych w 1981 roku jako argument na zastosowanie limitu pamięci RAM na poziomie 640 KB dla komputerów IBM.

Mimo ogromnej popularności tego stwierdzenia, nie udało się nigdy potwierdzić, że te słowa faktycznie padły, a i sam Gates wielokrotnie temu zaprzeczał między innymi w wywiadzie do jednej z gazet, powiedział:

„Powiedziałem kilka głupich rzeczy i kilka niewłaściwych rzeczy, ale nie to. Nikt zaangażowany w komputery nigdy nie powiedziałby, że pewna ilość pamięci wystarcza na cały czas. ”

10. „Szaleństwem jest robić wciąż to samo i oczekiwać różnych rezultatów.” – Albert Einstein

Niezwykle popularny w internecie cytat, który zwykle przypisuje się uznanemu geniuszowi Albertowi Einsteinowi. Jednak nie ma żadnych istotnych dowodów na to, że Einstein kiedykolwiek napisał lub wypowiedział powyższe oświadczenie.

Za to faktem jest to, że ten cytat został wymieniony w obszernej publikacji Uniwersytetu Princeton „The Ultimate Quotable Einstein” w części zatytułowanej „Błędnie przypisane Einsteinowi”.

Pierwsza odnotowana publicznie wzmianka z tym cytatem pochodzi z Października 1981 r. z artykułu opisującego spotkanie grupy Al-Anon, organizacji mającej pomóc rodzinom alkoholików w Knoxville w stanie Tennessee w USA.

Na podstawie:
thoughtcatalog.com/daniel-hayes/2015/09/misattributed-quotes
mentalfloss.com/article/29372/10-things-mark-twain-didnt-really-say